Migdały i rodzynki. Szkice białostockie

Migdały i rodzynki. Szkice białostockie

Jaki był przedwojenny Białystok i kim byli mieszkający tu ludzie? Czym żyli, co ich fascynowało? Co ich łączyło, a co dzieliło? Co po nich zostało i czym różnią się od nas?

Okruchy pamięci, zaczerpnięte z białostockich piosenek, z prasy, opowiadań i słynnego tygodnika „Prożektor”, „organu niezależnej myśli – bezstronnego obserwatora życia społecznego”, układają się w barwną mozaikę, szkicującą charakter miasta w latach 20. i 30.. Liryczne, groteskowe, czasem przerażające są spotkania z tamtym miastem i tamtymi ludźmi, ze społecznością polską i żydowską.

„Migdały i rodzynki” to przelotne spojrzenie równocześnie na to, co już nigdy nie wróci i na to, co dalej jest żywe i ważne. Przeplotą się tu ponadczasowe ludzkie marzenia, tęsknoty, kłótnie, ale i wzajemne wsparcie, pomoc  i zabawa. Piosenki polskie i żydowskie, wspomnienia, historie napędzające odradzający się po wojnie Białystok, który zmierza ku kolejnej destrukcji.

Spektakl na podstawie tygodnika „Prożektor” oraz książek: „Rodzynki z migdałami. Antologia poezji ludowej Żydów polskich” w przekładzie Jerzego Ficowskiego, „Moja Gwiazda” Felicji Raszkin – Nowak, „Opowieści białostockie” Jolanty Szczygieł-Rogowskiej , „Białystok. Lata 20-te, lata 30-te” Adama Czesława Dobrońskiego i Jolanty Szczygieł-Rogowskiej, „Białystok między wojnami” Jana Oniszczuka i Tomasza Wiśniewskiego.

Premiera: 5 grudnia 2014 r.

Scena Foyer

Czas trwania: ok. 70 minut 

Ceny biletów*:

– bilet normalny – 30 zł
– bilet ulgowy – 25 zł
– bilet studencki – 15 zł (zniżka 50% dla studentów na legitymację do 26 r.ż. oraz dla doktorantów do 35 r.ż.)

*przy zakupie minimum dziesięciu biletów normalnych, wszystkie w cenie biletów ulgowych

Reżyseria, scenariusz  oraz  koncepcja scenograficzna: Adam Biernacki
Aranżacje: Konrad Wantrych
Inspicjent: Jerzy Taborski

Obsada:

Justyna Godlewska-Kruczkowska
Rafał Olszewski

Oprawa muzyczna:

Magdalena Pogorzelska (obój)
Damian Boreczko (akordeon)
Martyna Faustyna Zaniewska (śpiew)

Udział w filmie „Artystki na scenie i w życiu”:

Aleksandra Maj – Marcella Novelli
Piotr Szekowski – Andrzej Novelli
Krzysztof Ławniczak – Piotr Doumier
Katarzyna Siergiej – Mary Anderson
oraz
Tomasz Dybowski, Justyna Godlewska-Kruczkowska, Jarosław Mirończuk, Rafał Olszewski, Jerzy Taborski, Martyna Faustyna Zaniewska, Paweł Żuk

Zdjęcia do filmu „Artystki na scenie i w życiu”: Emilia Siemakowicz

Przedstawienie zrealizowane w ramach stypendium artystycznego Prezydenta Miasta Białegostoku.

Wschodzacy Bialystok logo web

Partnerzy merytoryczni projektu:

Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael

Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku

W spektaklu wykorzystane są zdjęcia białostoczan ze zbiorów:

– Mieczysława Marczaka,

– Tadeusza Chańko,

– Jana Murawiejskiego,

–  Aleksandra Sosny.

Dzięki uprzejmości Urzędu Miejskiego w Białymstoku oraz firmy 4e w spektaklu wykorzystano animację przygotowaną na podstawie modeli i wizualizacji 3d budynków znajdujących się na Rynku Kościuszki w okresie międzywojennym.

Recenzje

„Najnowsza premiera w Teatrze Dramatycznym to dość urokliwy wycinek z przeszłości Białegostoku, wspomagany projekcją filmów, fotografiami i pięknymi piosenkami. Ba, piosenki w wykonaniu Martyny Zaniewskiej oraz stylizowany na film niemy slideshow, to niezaprzeczalne wartości spektaklu.


(…)


Zabawy alkoholiczno-erotyczne


Na scenie dwoją się i troją Justyna Godlewska-Kruczkowska oraz Rafał Olszewski (spektakl mógł powstać, bowiem to właśnie ten aktor otrzymał na projekt stypendium artystyczne Prezydenta Białegostoku, a teatr wsparł go zapleczem technicznym). Oboje występują w nieco upiornej, nie do końca czytelnej stylizacji (przywołującej klimaty dwóch odmiennych gatunków: trochę film "Gnijąca panna młoda", trochę "Kabaret"), ale w sumie cały spektakl to na swój sposób przywoływanie duchów z przeszłości.


Ta dwójka, używając najróżniejszych sposobów i zestawu min i gestów, przenosi na scenę teksty pisane innym niż dziś językiem (wielu mogłoby się od przedwojennych autorów uczyć). Na co dzień owe teksty gdzieś tam leżą w bibliotece, uwiecznione na mikrofilmach, zacytowane w książkach. Teraz - za sprawą scenek, przemów, min, gestów - ożywają. I dobrze. Aktorski duet nieźle ze sobą czuje się na scenie, co było widać już jakiś czas temu w rozegranych na dwie osoby "Rozkładach jazdy".


Głos Zaniewskiej


Innym świetnym zabiegiem jest zaproszenie do współpracy Martyny Zaniewskiej. Na co dzień zajmująca się promocją w teatrze wokalistka ma talent i ciekawy głos, który uwodzi słuchaczy. Schowana za cielistą zasłoną (wraz z pięknie grającymi na żywo: akordeonistą Damianem Breczko i oboistką Magdaleną Pogorzelską), co jakiś czas wprowadza nostalgiczny klimat do spektaklu. Czy to frywolną piosenką "Szabes goj" (Leopolda Kozłowskiego ze słowami Jacka Cygana), czy kołysanką "Luli, luli" (z muzyką Joela Engela i słowami reżysera), czy wreszcie nieznaną bliżej białostoczanom piękną piosenką także przetłumaczoną przez reżysera - "Białystok, miasteczko me".”


Monika Żmijewska, "Fałszerstwo doskonałe w Dramatycznym. Białostockie klimaty", Gazeta Wyborcza Białystok, 8 grudnia 2014 r.


„Jaki był przedwojenny Białystok i kim byli mieszkający tu ludzie? Czym żyli, co ich fascynowało? Co ich łączyło, a co dzieliło? Co po nich zostało i czym różnią się od nas? - pytają twórcy spektaklu.


(…)


Justyna Godlewska-Kruczkowska i Rafał Olszewski (spektakl powstał dzięki stypendium artystycznemu Prezydenta Miasta Białegostoku, które otrzymał aktor) z polotem posługują się piękną polszczyzną. A przecież wobec zabawnych, a często nawet pełnych absurdalnego humoru historii z "Prożektora" trudno pozostać obojętnym.


"Migdały i rodzynki. Szkice białostockie" to także, a może przede wszystkim, spektakl muzyczny. Pełen żydowskich piosenek, by wymienić: "Śpiewam życie", "Szabes goj", specjalnie przypomnianą "Białystok miasteczko me" czy zaśpiewane na bis "Bulbes", a także przedwojennych szlagierów: "Ja się boję sama spać" i "Całuję twoją dłoń, madame" (w wersji niemieckiej).”


Anna Dycha, "Tęsknota za przedwojennym Białymstokiem. "Migdały i rodzynki. Szkice białostockie", Białystokonline.pl, 10 grudnia 2014 r.

Galeria